VİYANA - SNmedia.at/ABD Başkanı Donald Trump, İran’la anlaşmaya varılamaması durumunda nükleer tesislere yönelik hava saldırıları düzenleyeceğini daha önce defalarca dile getirmişti. Bu açıklamalar, taraflar arasındaki gerilimi daha da artırdı.
Uranyum Stokları Kaygı Yaratıyor
İranlı yetkililer, silah düzeyine yakın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sürdürdüklerini belirtiyor. İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stoklarının nükleer silah üretiminde kullanılabilecek düzeye ulaşması, Batılı ülkeler tarafından endişeyle izleniyor.
Cumhurbaşkanlığı Yardımcısı Değişti
Görüşmelerin duyurulduğu gün, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, eski Dışişleri Bakanı ve nükleer anlaşmanın mimarlarından Muhammed Cevad Zarif’in istifasını kabul etti. Yerine ılımlı çizgisiyle bilinen Muhsin İsmaili atandı.
IAEA Başkanı Tahran'da
Birleşmiş Milletler Nükleer Denetim Kurumu (IAEA) Başkanı Rafael Grossi de, Tahran’a gelerek Pezeşkiyan ve diğer yetkililerle temaslarda bulundu. Görüşmelerde İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetleri gündeme geldi.
Nükleer Anlaşma Geçmişi ve Yeni Dönem
2015’te imzalanan ve İran’a yönelik yaptırımların kaldırılması karşılığında nükleer faaliyetlerin sınırlandığı Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA), Trump’ın 2018’de ABD’yi anlaşmadan çekmesiyle çökmüştü. İran ise sınırlamaları terk ederek uranyumu yüzde 60 saflığa kadar zenginleştirmeye başladı.
Washington’dan Yeni Yaklaşımlar
ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, anlaşmanın ancak “bir Trump anlaşması” olması durumunda geçerli olabileceğini söyledi. Witkoff, İran’ın yeniden yüzde 3,67 seviyesindeki uranyum zenginleştirme sınırına dönmesi gerektiğini savundu.
Tahran: Zenginleştirme Hakkı Tartışılmaz
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, ABD’yi tutarsızlıkla suçlayarak, nükleer zenginleştirme hakkının “müzakereye açık olmadığını” net bir şekilde ifade etti. Güven inşa etmeye hazır olduklarını belirten Arakçi, temel haklarından taviz vermeyeceklerini vurguladı.
Yeni Bir Diplomatik Dönem mi Başlıyor?
Roma’daki müzakereler, ABD-İran ilişkilerinde yeni bir sayfa açma potansiyeli taşıyor. Ancak tarafların pozisyonları hâlâ oldukça sert ve anlaşmanın geleceği belirsizliğini koruyor. Dünya, bu kritik görüşmelerden çıkacak sonucu merakla bekliyor.