VİYANA - SNmedia.at/Komisyon’un önerdiği bütçe dışı harcama esnekliğine, şu ana kadar 27 üyeden sadece 13’ü başvurdu. Belçika, Almanya, Yunanistan ve Polonya’nın da aralarında bulunduğu ülkeler bu haktan faydalanmak için başvuru yaptı. Komisyon, diğer ülkelerin de sürece katılmasını bekliyor.
Bütçe açığına rağmen yaptırım yok
Teklife göre ülkeler, GSYH’nin %1,5’i oranında dört yıl boyunca savunma harcaması yapabilecek. Bu artış, %3’lük bütçe açığı sınırını aşsa bile ceza uygulanmayacak. Ancak ülkeler, mali sürdürülebilirliklerinin tehlikeye girmeyeceğini kanıtlamak zorunda kalacak.
Finansman için SAFE kredileri gündemde
Komisyon, ek savunma yatırımları için 150 milyar euro büyüklüğünde SAFE kredi programını da önerdi. Bu krediler, AB tarafından ortak borçlanma yoluyla sağlanacak ve doğrudan Avrupa merkezli silah sistemlerinin alımında kullanılacak. AB Konseyi'nin onayı sonrası ülkelerin bu kaynağa erişmek için altı ay süresi olacak.
Bazı ülkeler açık hedeflerini aştı
Başvuru yapan ülkeler arasında, halihazırda “Aşırı Bütçe Açığı Prosedürü” altında olanlar da bulunuyor. Polonya (%7,9), Slovakya (%8,8) ve Belçika (%4,8) gibi ülkeler, Komisyon’un sunduğu bütçe esnekliği kapsamında değerlendirmeye alınacak.
Fransa ve İtalya temkinli duruyor
Bütçe açığı %6,1 olan Fransa’nın esnek harcama maddesinden faydalanması beklenmiyor ancak SAFE programına katılması öngörülüyor. İtalya, Malta ve Romanya gibi ülkeler de borç yükü nedeniyle dikkatli hareket ediyor.
Komisyon: Hedef 650 milyar ama net rakam belirsiz
Komisyon yetkilileri, 650 milyar euroluk savunma yatırımının yaklaşık bir tahmin olduğunu ve kaç ülkenin hangi oranda harcama yapacağının henüz netleşmediğini belirtti. Güncel tahminlerin ancak 2025 verileriyle 2026’da paylaşılabileceği ifade ediliyor.
