VİYANA - SNmedia.at/Salı günü duyurulan plana göre, Avrupa ülkelerinin askeri yatırımlarını artırması için 800 milyar avro değerinde mali kaynak sağlanması hedefleniyor. Bu çerçevede, AB'nin mali disiplin kurallarında esneklik sağlanarak ülkelerin savunma bütçelerini yükseltmelerine olanak tanınacak.
Yeni Fon ile Savunmaya Yatırım
AB, savunma harcamalarının artırılmasını kolaylaştırmak için yeni bir finansman mekanizması oluşturmayı planlıyor. 150 milyar avro değerindeki özel fon sayesinde, 27 AB üyesi ülkeye savunma harcamalarını finanse edebilmesi için kredi sağlanacak. Bu fon, özellikle hava ve füze savunma sistemleri, topçu birlikleri, insansız hava araçları ve siber güvenlik alanlarında kullanılacak. Ayrıca, Ukrayna'ya yönelik askeri destek de bu kaynak kapsamında değerlendirilecek.
Von der Leyen: "Avrupa'nın Güvenliği Tehdit Altında"
Brüksel’de yaptığı açıklamada, von der Leyen Avrupa’nın güvenlik kaygılarını vurguladı. "Bu, Avrupa’nın tarihi bir dönemi. Güvenliğimizi sağlamak için hızlı ve kararlı adımlar atmalıyız. Artık yeniden silahlanma çağındayız ve Avrupa, savunma harcamalarını önemli ölçüde artırmaya hazırlanıyor" ifadelerini kullandı.
Ortak Satın Alma Modeli Gündemde
Von der Leyen, AB ülkelerinin savunma harcamalarını birlikte planlamasını önerdi. Ortak satın alma yöntemiyle ülkelerin savunma sistemleri için daha uygun maliyetlerle tedarik yapabileceğini belirtti. AB ülkelerinin toplam GSYH’sinin yüzde 1,5’i oranında savunma harcaması yapması durumunda, dört yıllık süreçte yaklaşık 650 milyar avroluk yeni bir mali hareket alanı oluşabileceği hesaplanıyor. Avrupa Yatırım Bankası ve özel sektör yatırımlarıyla birlikte, toplamda 800 milyar avroluk bir bütçe oluşturulması hedefleniyor.
AB Liderleri Zirveye Hazırlanıyor
İngiltere’nin çağrısıyla Pazar günü Londra’da gerçekleşen Avrupa liderler zirvesinin ardından, Perşembe günü Ukrayna konusunda özel bir AB zirvesi düzenlenecek. Politico'nun haberine göre, AB büyükelçileri Salı günü von der Leyen'in önerisini değerlendirdi. Zirvede ayrıca Avrupa savunma sanayisinin nasıl güçlendirileceği ve üretim kapasitesinin nasıl artırılacağı da masaya yatırılacak. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, öneriyi "önemli bir başlangıç" olarak nitelendirdi.
Fransa'dan Tepki: "Barış İçin Şans Azaldı"
ABD'nin Ukrayna'ya askeri yardımları durdurma kararına Avrupa’dan tepkiler gecikmedi. Fransa’nın Avrupa İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Benjamin Haddad, bu adımın Rusya’nın konumunu güçlendirdiğini ve barış sürecini zorlaştıracağını ifade etti. Çekya Başbakanı Petr Fiala da savunma bütçelerinin artırılması çağrısında bulunarak, "Güvenliğimizi sağlamlaştırmak, aynı zamanda Ukrayna'ya desteğimizi artırmak anlamına geliyor" dedi.
Polonya Başbakanı Donald Tusk ise, "Bağımsız ve Batı yanlısı bir Ukrayna, Polonya’nın da daha güvenli olması anlamına gelir" ifadelerini kullandı. Polonya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü ise, ABD’nin askeri yardımları askıya alma kararından NATO müttefiklerinin önceden haberdar edilmediğini belirtti ve bu durumu "son derece endişe verici" olarak değerlendirdi.
Rusya ve Macaristan’dan Destek
ABD'nin Ukrayna'ya yönelik yardımları durdurma kararına Rusya ve Macaristan’dan olumlu tepkiler geldi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, "Bu karar, Kiev yönetimini barış sürecine yönlendirebilir" dedi. Macaristan Başbakanı Viktor Orban da ABD'nin kararını desteklerken, Perşembe günü yapılacak Ukrayna özel zirvesini engelleme tehdidinde bulundu. Orban, daha önce de AB’nin Ukrayna'ya yönelik yardım ve Rusya’ya yaptırımlarını geciktirmiş veya veto etmişti.
