VİYANA - SNmedia.at/Bakanlık, planın ilk yılında 197 milyon euro, ikinci yılında ise 402 milyon euro ek gelir sağlayacağını öngörüyor. Ancak reformdan elde edilecek tasarrufun daha sınırlı kalacağı belirtiliyor: 2026 için 59 milyon, 2027 içinse 89 milyon euro. Geçtiğimiz yıl kısmi emeklilikten yaklaşık 36.500 kişi yararlanmıştı; bu sayının yeni sistemle birlikte yaklaşık 10.000 kişiyi kapsaması bekleniyor.
Kimler yararlanabilecek?
Kısmi emeklilik, yaşlılık aylığına hak kazanıldığı andan itibaren uygulanabilecek. Bu yaş, koridor emekliliği için 63, uzun vadeli sigortalılar için ise 62. Ayrıca ağır işte çalışanlar için 60 yaşından itibaren geçerli olacak. Kadınların emeklilik yaşı ise 2033’e kadar kademeli olarak erkeklerin yaşına eşitlenecek.
Üç farklı kısmi emeklilik modeli
Yeni sistemde üç farklı kısmi emeklilik seçeneği bulunuyor:
-
Çalışma saatini %25-40 azaltanlar, birikmiş emeklilik haklarının %25’ini alacak.
-
%41-60 arası azaltanlar, %50’sini alacak.
-
%61-75 arası azaltanlar ise %75’ini alabilecek.
Ancak bu modellerde erken emeklilik nedeniyle yaşanacak kesintilerin toplam emeklilik üzerinde etkili olacağı unutulmamalı. Tam emekliliğe geçildiğinde, daha önce alınmayan kısımlar da hesaba katılarak maaş bağlanacak.
Süre kısalıyor, haklar birleştiriliyor
Yeni düzenleme, kısmi emekliliğin süresini kademeli olarak beş yıldan üç yıla düşürüyor. 2026’da 4,5 yıl, 2027’de 4 yıl ve 2028 itibarıyla 3,5 yıl olarak uygulanacak. Kısmi emeklilik ve kısmi emeklilik maaşı uygulamaları ise birleştirilecek. Böylece aynı dönemde hem maaş alınıp hem de sübvansiyonlu çalışma yapılamayacak.
Siyasi ve kurumsal tepkiler
AMS Başkanı Johannes Kopf, “emeklilikte sıfırdan yüze” geçiş modelinin gerçekçi olmadığını belirterek düzenlemeyi olumlu karşıladı. ÖGB uzmanı Martina Lackner ise bunun sosyal olarak kabul edilebilir bir emeklilik yaşı artışı anlamına geldiğini vurguladı.
Yeşiller Partisi sözcüsü Markus Koza, modeli “yaşlılıkta çalışmayla emekliliği birleştirmenin en akıllı yolu” olarak nitelendirse de sürenin üç yıla indirilmesini eleştirdi. Sanayi Federasyonu (IV) ise reformu desteklerken, uygulamanın pratik ve bürokrasiden uzak olmasını talep etti.
Yasa tasarısının kısa bir incelemenin ardından Temmuz ayı içerisinde Ulusal Konsey’den geçmesi bekleniyor. 2030 itibarıyla yürürlüğe girmesi planlanan sürdürülebilirlik mekanizması ise hâlâ netleşmiş değil. Ancak Bakan Schumann, müzakerelerin son aşamaya geldiğini belirtti.
