VİYANA - SNmedia.at/ABD öncülüğündeki uluslararası bir ekip, Güney Dakota’daki Derin Yeraltı Nötrino Deneyi (DUNE) projesiyle bu sırrı çözmeye çalışıyor. Yer altına inşa edilen dev dedektörler, nötrino ve antinötrinoların davranışlarını gözlemleyerek madde-antimadde dengesizliğinin kökenini anlamayı amaçlıyor. Eğer bu iki parçacığın davranışlarında belirgin bir fark saptanırsa, evrendeki madde fazlalığının nedeni açıklanabilir.
Japonya ile Sessiz Bir Bilimsel Yarış
Öte yandan, Japonya’da da benzer bir proje yürütülüyor. Tokyo Üniversitesi'nin liderliğindeki ekip, mevcut Super-Kamiokande dedektörünün geliştirilmiş versiyonu olan Hyper-Kamiokande tesisini tamamlamak üzere. Japon ekibin birkaç yıl önde olduğu tahmin ediliyor ve dedektörleri daha önce çalışmaya başlayacak.
İlk Olan Kazanır mı?
Londra Imperial College'dan Dr. Mark Scott, Hyper-K’nin daha erken devreye gireceğini ve büyük keşfi yapabilecek konumda olduklarını belirtirken, Queen Mary Üniversitesi’nden Dr. Linda Cremonesi, ilk bulguların sınırlı olabileceğini ve asıl büyük resmi DUNE’un ortaya koyacağını savunuyor. Bu yarışın sonucu, belki de insanlığın Evren’in neden var olduğuna dair ilk gerçek cevabını belirleyecek.
Henüz Cevap Yok, Ama Umut Var
Her iki proje de nötrino ışınlarını yüzlerce kilometre öteden dedektörlere göndererek parçacıkların dönüşümlerini takip edecek. Bu küçük değişimlerin arkasında, madde ile antimadde arasındaki büyük farkı yaratan fiziksel nedenler olabilir. Ancak ilk sonuçlar için birkaç yıl daha beklemek gerekecek.
Bilim dünyası bu büyük bilinmezi çözmeye her zamankinden daha yakın olabilir ama “Neden varız?” sorusu, en azından şimdilik, hâlâ cevapsız.