İsrail'in, Gazze'de on binlerce sivil ölümüne yol açan operasyonlarına Ankara'nın sert açıklamalarla tepki gösterirken bir taraftan da bu ülke ile ticari ilişkileri sürdürdüğünün ortaya çıkması tartışılmaya devam ediyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son olarak 24 Nisan'da Ankara'da ağırladığı Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ile ikili basın toplantısında gelen bir soru üzerine “İsrail ile yoğun ticari ilişkileri artık ayakta tutmuyoruz, o iş bitti” açıklaması yapmıştı.
Peki, 'O iş' gerçekten bitti mi? Türkiye-İsrail ticari ilişkileri ne durumda? 7 Ekim’den bu yana Türkiye’nin İsrail’e ihracatı nasıl seyrediyor?
Hamas’ın 7 Ekim’de gerçekleştirdiği saldırıların ardından İsrail’in Gazze’ye operasyonları sürerken, Türk hükümetinin farklı kesimlerden gelen tepkilere rağmen İsrail ile ticareti kesmek için nisan ayına kadar adım atmadığı anlaşıldı.
Türk Ticaret Bakanlığı 31 Mart yerel seçimlerininin ardından 9 Nisan’da açıklama yaparak İsrail ile ticarete kısıtlama getirildiğini duyurdu. Ancak bu açıklamadan sonra da İsrail’e ihracatın devam ettiği ortaya çıktı. Ticaret Bakanlığı bunun 9 Nisan’dan önce gerçekleşen gümrük beyannameleri tescil işlemlerini kapsadığını duyurdu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da net olarak 'o iş bitti' diyerek, İsrail ile ticaretin artık devam etmediğini dile getirdi.
Resmi verilere göre ‘o iş’in bitip bitmediğini görmek, yani hükümetin 9 Nisan'da aldığı kısıtlama kararının ne derece gerçeği yansıttığını anlamak bu ayın sonunda mümkün olacak. Zira, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) her ay sonunda dış ticaret verilerini açıklıyor. 30 Nisan’da açıklanan veriler ise mart ayını içeriyor. Nisan ayında ticaretin değişip değişmediği mayıs sonunda ortaya çıkacak. Asıl fotoğrafın ise mayıs verilerinin açıklanacağı haziran sonunda netleşmesi bekleniyor. Fakat, yine resmi verilere bakıldığında Mart ayında Türkiye-İsrail arası ticaretin, 7 Ekim saldırılarından sonra en yüksek seviyede olduğu görülüyor.
Ekim saldırısından sonra en yüksek ihracat ve ithalat martta gerçekleşti
TÜİK verilerine göre mart ayında İsrail ile ticaret hız kesmedi. Aksine hem ihracat hem de ithalat ekim ayından bu yana en yüksek seviyeye erişti. Türkiye’nin İsrail’e ihracatı 437 milyon dolar olurken bu ülkeden ithalatı ise 167,3 milyon dolar gerçekleşti.
Ekim ayı da dahil olmak üzere mart ayı iki göstergede de en yüksek değerler oldu.
