AVRUPA

Dünden bugüne ABD-İsrail ilişkileri: Bundan sonra ne olacak?

İsrail hükümeti Gazze'nin güneyindeki sınır kenti Refah'a büyük bir saldırı düzenlemeyi planlarken İsrail ve ABD arasındaki ipler gerilmeye devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden, Refah'ı işgal planı devam ederse silah sevkiyatının durdurulacağı yönünde uyarıda bulundu. İsrail'in tarihteki en büyük müttefiklerinden biri olan ABD'nin bu kararı iki hükümet arasındaki anlaşmazlıkların ilk büyük örneği olarak görülüyor. İşte İsrail'in ABD ile ilişkilerindeki bazı kilometre taşları...

1948

Dönemin ABD Başkanı Harry Truman, yeni kurulan İsrail devletini resmi olarak tanıyan ilk dünya lideri oldu.

1956

İsrail, Fransa ve İngiltere ile yürüttüğü bir operasyon sonucunda Sina Yarımadası ve Gazze Şeridi'ni ele geçirdi.

Bu duruma öfkeli olan dönemin ABD Başkanı Dwight Eisenhower'ın yönetimi, İsrail'in koşulsuz geri çekilmesinde ısrar etti.

Eisenhower, çekilmediği takdirde İsrail'e hayati önem taşıyan ABD mali yardımını askıya alma tehdidinde bulundu.

1967

ABD, çevredeki Arap ülkeleriyle yaptığı savaşta İsrail'in arkasında durdu.

Ancak İsrail'in uluslararası sularda ABD casus gemisi Liberty'ye saldırmasıyla ilişkiler sarsıldı.

Otuz dört Amerikalı denizci öldürüldü ve 174'ü yaralandı.

İsrail, Liberty'yi Mısır gemisiyle karıştırdığını söyleyerek özür diledi.

1973

Fotoğrafta dönemin İsrail Başbakanı Golda Meir ile oturan ABD Başkanı Richard Nixon, 1967 savaşında toprak kaybeden Mısır ve Suriye'nin Yahudilerin kutsal günü Yom Kippur'da İsrail'e sürpriz bir saldırı başlatmasının ardından uçakla İsrail'e askeri teçhizat ulaştırdı.

1975

Fotoğrafta dönemin İsrail Başbakanı Yitzhak Rabin ile yürüyen ABD Başkanı Gerald Ford'un yönetimi, Mısır'la 1967'de ele geçirilen Sina yarımadasından geri çekilmeyi öngören bir "bağlantıyı kesme" anlaşması imzalamadığı takdirde İsrail'le ilişkileri yeniden değerlendirmekle tehdit ediyor.

1979

Dönemin ABD Başkanı Jimmy Carter, İsrail ile Mısır arasında Camp David'deki görüşmelerde barış anlaşmasının imzalanmasına ev sahipliği yaptı. İsrail sonunda Sina Yarımadası'ndan çekildi.

1982

ABD Başkanı Ronald Reagan, Lübnan'daki savaş sırasında İsrail'in Beyrut'a düzenlediği bombalı saldırılar nedeniyle İsrail Başbakanı Menachem Begin'e "öfkesini" ifade etti ve ateşkes yapması için baskı yapıyor.

Kongre soruşturmasında İsrail kuvvetlerinin Lübnan'ın kalabalık bölgelerinde kullandığının ortaya çıkması üzerine Reagan, İsrail'e misket bombası satışını altı yıl süreyle yasakladı.

12 ARALIK 2023

Biden İsrail'i, Hamas'a karşı yürüttüğü savaşta Gazze'deki sivilleri "ayrım gözetmeden" bombalaması nedeniyle uluslararası desteği kaybettiği konusunda uyardı.

8 ŞUBAT 2024

ABD Başkanı Biden, "çatışmalara sürekli bir ara vermek" istediğini ve İsrail'in Gazze'deki askeri tepkisinin "aşırı" olduğunu söyledi.

11 ŞUBAT 2024

Biden, Netanyahu'yu İsrail'in Gazze'nin en güneyindeki Refah kentinde, burada barınan yaklaşık 1 milyon insanın güvenliğini sağlamaya yönelik inandırıcı bir plan olmadan askeri operasyon başlatmaması gerektiği konusunda uyardı.

12 MART 2024

Netanyahu, İsrail'in Refah'a yönelik askeri operasyonunu sürdüreceğini söyledi.

8 MAYIS 2024

Başkan Joe Biden, İsrail güçlerinin Refah'a büyük bir işgal yapması halinde ABD'nin kendisine silah sağlamayı bırakacağı konusunda ilk kez İsrail'i açıkça uyardı.

9 MAYIS 2024

İsrail güçleri Refah'ın yerleşim bölgelerinin yakınlarına tanklar yığdı.