Dünya Bankası, Birleşmiş Milletler, Avrupa Komisyonu ve Kiev hükümeti tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre, iki yıldır Rus işgali altında olan Ukrayna ekonomisinin yeniden inşası ve toparlanmasının 486 milyar dolara mal olması bekleniyor.
Dünya Bankası tarafından bugün (15 Şubat) açıklanan tahmin, Rusya'nın 24 Şubat 2022'de başlayan işgalinden 31 Aralık 2023'e kadar olan dönemi kapsıyor.
Araştırmada, binalara ve diğer altyapılara verilen doğrudan fiziksel hasar, vatandaşların yaşamları ve geçim kaynakları üzerindeki etki ile "daha iyisini inşa etmenin" maliyet ölçümü yer alıyor.
Söz konusu meblağ geçen yıl mart ayında 411 milyar dolar olarak hesaplanmıştı.
Maliyet raporunda ilk sırada konut ihtiyacı bulunuyor
10 yıllık maliyet tahmini, konut ihtiyacı 80 milyar dolar ile (yüzde 17) listenin başında yer alıyor.
Onu 74 milyar dolar ile (yüzde 15) ulaşım ve 67,5 milyar dolar ile (yüzde 14) ticaret ve sanayi ihtiyacı izliyor.
Dünya Bankası Doğu Avrupa Bölge Direktörü Arup Banerji, "486 milyar dolar, akıl almaz derecede bir miktar ve elbette ki gerçek ihtiyaçları yansıtıyor." dedi.
Ancak Banerji, savaşın ilk aylarında görülen yüksek hasar oranlarının hızla azaldığını da anımsattı.
Raporda savaştan kaynaklanan doğrudan zararın yaklaşık 152 milyar dolara ulaştığı ve kayıpların Donetsk, Harkiv, Luhansk, Zaporijya, Herson ve Kiev gibi bölgelerde yoğunlaştığı belirtiliyor.
Keza ekonomik üretim ve ticaretteki aksaklıkların yanı sıra enkaz kaldırma gibi savaşla ilgili diğer maliyetlerin ise 499 milyar dolar daha ekleyeceği yer alıyor.
Ukrayna'daki binaların yüzde 10'u ya yıkıldı ya hasar gördü
Yeni tahmin, halihazırda Ukrayna devlet bütçesi veya müttefikler ile uluslararası destek yoluyla karşılanan yeniden inşa ihtiyaçlarını kapsamıyor.
Analistlere göre Dünya Bankası'nın raporunda haritaladığı kayıplar, hayli çarpıcı.
Yaklaşık 2 milyon konut birimi, yani Ukrayna'nın toplam konut stokunun yaklaşık yüzde 10'u ya hasar görmüş ya da yıkılmış durumda.
Ayrıca 8,400 km otoyol, karayolu ve diğer ulusal yollar ile yaklaşık 300 köprü savaştan etkilendi.
"Ukrayna'daki savaş hayal ettiğimizden çok daha uzun sürecek"
Raporda, Ukrayna'nın 2024 yılında en acil onarım, kurtarma ve yeniden inşa önceliklerini karşılamak için yaklaşık 15 milyar dolara ihtiyacı olduğu belirtiliyor ve bunun yaklaşık 5,5 milyar dolarının da devlet bütçesi ve donör desteği yoluyla karşılandığı bilgisi veriliyor.
Banerji, Ukrayna hükümetine, vatandaşların yoksulluğa düşmesini engellemek için sosyal transferler dahil maliyetlerini karşılamak için bütçelerinden "elinden gelen her kuruşu" ayırdığı için övgüde bulunuyor.
İlaveten yönetim, enerji ve diğer alanlarda da 200 civarında reform gerçekleştirmeyi planladıklarını hatırlatıyor ve ekliyor:
"Savaşın çoğumuzun hayal ettiğinden ya da korktuğundan daha uzun süreceği netleştikçe Ukraynalıların kendileri ekonomilerinin büyümesi, özel sektör yatırımlarını çekmek ve vergi gelirleri arttırmak için reformlar yapmak gerektiğini söylüyorlar. Ukrayna, kendi geleceğine çok daha fazla sahip çıkmaya başlıyor."
Banerji, Ukrayna ekonomisinin savaş karşısında son derece dirençli olduğunu kanıtladığını söyledi.
Yetkili, 2023'ün ilk üç çeyreğinde 4 milyar doların üzerinde doğrudan yabancı yatırımın Ukrayna'ya aktığı haberinin yabancı yatırımcıların iyi fırsatlar gördüğünü gösterdiğini de söyledi.
Beş firmadan dördünün savaşa rağmen Ukrayna'da faaliyet göstermeye devam ettiğini dile getiren Banerji, birçok firmanın da dijital operasyonlara bel bağladığını ya da işlerini sürdürmek için tesislerini (buraya) taşıdığını sözlerine ekledi.
Yurt dışında 5,9 milyon Ukraynalı bulunuyor
Bugün yayımlanan raporda, aralık ayı itibariyle yaklaşık 5,9 milyon Ukraynalının ülke dışında yerinden edilmiş durumda olduğu kaydedildi. Geçen yılın (2023) son ihtiyaç değerlendirmesinde bu sayı 8,1 milyon kişi olarak belirtilmişti.
Ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin sayısı da yaklaşık 3,7 milyona düşmüş durumda. Bu rakam, 2023 baharında 5,4 milyon civarındaydı.