VİYANA - SNmedia.at/Ukrayna heyetine başkanlık eden Rustem Umerov, görüşmeler sonrasında yaptığı açıklamada ağır yaralı ve hasta askerlerin takasına odaklandıklarını ifade etti. Ayrıca hayatını kaybeden askerlerin cenazelerinin değişimiyle ilgili bir anlaşmaya da varıldığını belirtti.
Ukraynalı Çocukların Listesi Teslim Edildi
Görüşmeler sırasında Ukrayna, Rusya tarafından kaçırılan Ukraynalı çocukların listesini Moskova delegasyonuna sundu. Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Telegram’da yaptığı açıklamada, bu çocukların yasa dışı şekilde başka bölgelere götürüldüğünü ve hâlâ Rusya’nın işgali altındaki bölgelerde tutulduğunu söyledi. Yermak, “Top artık Rusya’nın sahasında” diyerek yanıt beklediklerini vurguladı.
İlk Görüşmeden Sonra En Büyük Takas Gerçekleşmişti
Hatırlanacağı üzere ilk görüşme turu 16 Mayıs’ta yapılmış ve bin-bine formatında, şimdiye kadar gerçekleşmiş en büyük savaş esiri takasıyla sonuçlanmıştı. Ancak o görüşmeler, Rusya’nın işgalini durdurmaya yönelik somut bir sonuç üretmemişti.
Zelenskiy Üç Ana Hedefle Masadaydı
İkinci tur görüşmeler öncesinde Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Kyiv yönetiminin üç önceliğini açıkladı: 30 günlük ateşkes, yeni esir takası ve kaçırılan çocukların iadesi. Ancak bu hedeflerin sadece esir takası başlığında ilerleme sağlandı.
Moskova Savaşın “Kök Nedenleri”ne Odaklandı
Kremlin, görüşmelere dair kamuoyuna net bir öncelik listesi sunmazken, “savaşın kök nedenleri” ifadesini yineledi. Bu söylem, Rusya’nın 2022’deki işgal öncesinde de sıklıkla kullandığı bir gerekçeydi ve hâlâ savaşı meşrulaştırmak için referans veriliyor.
Barış Memorandumu Sunuldu
Ukrayna tarafı görüşmelere “barış memorandumuyla” katıldı. Kalıcı barışı hedefleyen bir yol haritası sunan Kyiv heyeti, Rus tarafının bu önerileri teslim aldığını bildirdi. Ancak Moskova, kendi şartlarını ve taleplerini ancak sonraki turlarda açıklayacağını belirtti.
Zelenskiy: Rusya Hâlâ Somut Bir Teklif Sunmadı
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, Rusya’nın “barış memorandumunu” ne Ukrayna’ya, ne Türkiye’ye ne de ABD’ye ilettiğini vurguladı. Buna rağmen barış yolunda ilerleme arayışının süreceğini söyledi.
Moskova’dan Sert Talepler
Rusya’nın BM Büyükelçisi Vasily Nebenzya, Moskova’nın ateşkesi ancak Ukrayna'nın seferberliği durdurması ve dış yardımları kesmesi halinde değerlendireceğini dile getirdi. Kremlin daha önce de Ukrayna’nın Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson bölgelerinden tamamen çekilmesini talep etmişti. Rusya’nın bu bölgelerin tamamında fiili kontrolü bulunmasa da, Ukrayna’nın bu alanları terk etmesini istiyor.
NATO Genişlemesi de Gündemde
Moskova, Ukrayna'nın NATO’ya katılmaması ve tarafsız bir statüde kalması gerektiğini savunuyor. Reuters’a göre, Rusya ayrıca Batılı liderlerden NATO’nun doğuya genişlemesini durduracak yazılı taahhüt talep ediyor.
Trump’tan Moskova’ya Sert Mesajlar
ABD Başkanı Donald Trump, Moskova’nın ateşkes konusunda adım atmaması ve Ukrayna’ya yönelik yoğun saldırılarından dolayı hayal kırıklığı yaşadığını açıkladı. Putin için “tamamen çıldırdı” ve “ateşle oynuyor” ifadelerini kullandı. Ancak buna rağmen şu ana kadar yeni bir yaptırım kararı almadı.
Zelenskiy'den Yaptırım Çağrısı
Zelenskiy, İstanbul’daki görüşmelerin başarısız olması durumunda Trump yönetimini güçlü bir yaptırım paketi açıklamaya çağırdı. Vilnius’taki Bükreş Dokuzlusu Zirvesi’nde konuşan Zelenskiy, AB’nin 18’inci yaptırım paketiyle birlikte Rus petrolü, tanker taşımacılığı, bankacılık ve finans sektörünü hedef alan önlemlere ihtiyaç olduğunu söyledi.
Barış Umudu Sürüyor Ama Belirsizlikler Devam Ediyor
İstanbul’daki ikinci tur görüşmeler, savaşın tamamen sona erdirilmesine dair bir ilerleme sağlamadı. Ancak esir takası gibi insani başlıklarda uzlaşma sağlanması, sürecin sürdürülebilirliği açısından önemli bir adım olarak görülüyor. Taraflar arasındaki temel anlaşmazlıkların çözümü için ise diplomatik müzakerelerin daha uzun süreceği öngörülüyor.
