İtalya, Çarşamba günü Parlamento'da yedi saat süren tartışmaların ardından yurt dışında taşıyıcı annelik yapmayı suç sayan bir yasa tasarısını kabul etti.
Tasarı ilk olarak aşırı sağcı İtalya'nın Kardeşleri (FdI) partisi milletvekili Carolina Varchi tarafından sunuldu. Parti başkanı ve Başbakan Giorgia Meloni, tasarıyı destekledi.
Kadınların onurunu koruduğunu savunan FdI ve aşırı sağcı koalisyon ortağı Lig Partisi tarafından desteklenen tasarı, 2004 yılından bu yana yürürlükte olan taşıyıcı annelik yasağını genişletiyor.
Uygulamanın yasal olduğu Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Kanada gibi ülkelerde taşıyıcı annelik yapmak isteyen İtalyanlar, iki yıla kadar hapis ve 1 milyon euroya kadar para cezasıyla karşı karşıya kalabiliyor.
Tartışma nasıl başladı?
Yeni yasaya göre, "gametlerin, embriyoların ya da taşıyıcı anneliğin ticaretini yapan, organize eden ya da reklamını yapan herkes" üç aydan iki yıla kadar hapis ve en az 600.000 euro para cezasına çarptırılabilir.
Lig Partisi milletvekilleri cezaların 10 yıl hapis ve 2 milyon euro para cezasına çıkarılması için bir değişiklik önerisinde bulunmuştu. Ancak yürütme ve diğer siyasi gruplar bu öneriyi reddetti.
Muhafazakar iktidar koalisyonu için bu konu, hem sömürüldüklerini iddia ettikleri yurt dışındaki taşıyıcı anneleri hem de biyolojik ebeveynler ile çocukları arasındaki ilişkiyi korumanın bir yolu olarak görülüyor.
FdI milletvekili Gianni Berrino tasarının görüşülmesi sırasında, "Taşıyıcı annelik durumunda kadın bir organ sağlamıyor, ancak bir çocuk doğuruyor. Böylece kadın bir kuluçka makinesine indirgenmekte ve anne ile çocuk arasındaki ilişki kesintiye uğramaktadır," dedi.
Bir diğer FdI senatörü Lavinia Mennuni ise, "Annelik kesinlikle eşsizdir. Kesinlikle taşıyıcı annelik yapılamaz. Annelik, medeniyetimizin temelidir," dedi. "Taşıyıcı annelik turizmi olgusunun kökünü kazımak istiyoruz," diye ekledi.
Bazıları bunun İtalyan vatandaşlarını çifte tehlike altına sokup sokmadığını sorgularken, yasayı destekleyen milletvekilleri bunun sadece halihazırda var olan yerel yasaları çiğneyenlere yönelik olduğunu belirtti.
Forza Italia (FI) Senatörü Pierantonio Zanettin, "Söylenenlerin aksine, Elon Musk ya da Elton John şans eseri kendilerini ülkemizde bulurlarsa yargılanmayacaklar," dedi.
Muhalefet partileri yasayı eleştirdi. Merkez sol Demokrat Parti'den Anna Rossomando yasayı, "mantıksız ve Anayasa Mahkemesi ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına tamamen aykırı" olarak nitelendirdi.
Senato'daki popülist Beş Yıldız (M5S) Hareketi'nin başkan yardımcısı Alessandra Maiorino ise yasayı, "küçük kız ve erkek çocuklarının derileri üzerinden propaganda yapmaya yönelik kaba bir spekülasyon" olarak değerlendirdi.
Yeni yasanın olumsuz yanları
Yasanın uygulanması, mahkumiyet ve ceza için gerekli kanıtların nasıl toplanacağı gibi pek çok belirsiz nokta içermektedir.
Ayrıca davaların geriye dönük olarak açılıp açılamayacağı konusu da, vatandaşların aleyhine olması halinde bunu yasaklayan İtalyan yasalarıyla çelişiyor.
Bilimsel araştırma özgürlüğünden yana bir grup olan Luca Coscioni Derneği sekreteri Filomena Gallo, yeni yasanın "haksız ve ayrımcı bir yasa olduğunu, ceza hukukunun temeli olan çifte suçluluk ilkesini göz ardı ettiği için yasal olarak uygulanamaz olduğunu" söyledi.
Yasanın netlikten yoksun olmasından kaynaklanan bir diğer önemli engel de devletin yurt dışında düzenlenen doğum belgelerini nasıl düzenleyeceği.
İtalyan yönetimi, vatandaşlarının yurt dışındaki doğumlarını işleme koymada uzun gecikmelerle ünlüdür ve bu, ülke dışında yaşayan yeni ebeveynlerin sefaletini daha da artırabilir.
Ayrıca aktivistler, tasarının eşcinsel evliliğin de yasak olduğu bir ülkede eşcinsel ebeveynleri orantısız bir şekilde etkileyeceğini söyledi.
Çok sayıda milletvekili ve LGBTQ+ aktivisti yasaya karşı çıkmak için Senato önünde protesto gösterisi düzenlerken, bazıları ellerinde "Ebeveynler, suçlular değil" yazan pankartlar taşıdı.
