Norveç, İrlanda ve İspanya, Filistin devletini tanıyacaklarını açıkladı. Tel Aviv, Norveç ve İrlanda'daki büyükelçilerini geri çağırdı.
İlk olarak Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store “Tanıma olmazsa Orta Doğu'da barış olamaz” dedi.
Geçtiğimiz haftalarda birçok Avrupa Birliği ülkesi, bölgede kalıcı barış için iki devletli bir çözümün şart olduğunu savunarak tanıma kararı alacaklarını belirtmişti.
Norveç hükümeti Filistin'i, uluslararası hukuka ve ilgili Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararlarına uygun şekilde 1967 sınırlarıyla 28 Mayıs'ta tanıyacağını duyurdu.
Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store, Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide ile düzenlediği ortak basın toplantısında, "Norveç hükümeti, Norveç'in Filistin'i bir devlet olarak tanımasına karar verdi." dedi.
Hem İsraillilere hem de Filistinlilere siyasi çözüm sunan tek alternatifi canlı tutmaları gerektiğini belirten Store, bunun, "yan yana, barış ve güvenlik içinde yaşayan iki devlet" olduğunun altını çizdi.
Hükümetten yapılan açıklamada, Norveç'in iki devletli çözümü desteklediği ve ilerletmeye çalıştığı vurgulanarak Filistin'in bir devlet olarak tanınmasının, Norveç'in, Orta Doğu'daki çatışmaya kalıcı bir çözümün sadece iki devletli bir çözüm yoluyla sağlanabileceği yönündeki uzun süredir devam eden tutumunu vurguladığı bildirildi.
Açıklamada, Filistin'in, Avrupa'daki benzer görüşe sahip ülkelerle eş zamanlı olarak, uluslararası hukuka ve ilgili BMGK kararlarına uygun şekilde 1967 sınırlarıyla 28 Mayıs'ta tanınacağı belirtildi.
Bu gelişme 1993 yılında imzalanan ilk Oslo anlaşmasının üzerinden 30 yıldan fazla bir süre geçtikten sonra gerçekleşti. Norveç hükümeti o tarihten bu yana “Filistinlilerin iki devletli çözüme doğru önemli adımlar attığını” söyledi.
Norveç hükümeti, “Gazze'deki savaş ve Batı Şeria'daki yasadışı yerleşimlerin sürekli genişlemesi, Filistin'deki durumun on yıllardır olduğundan daha zor olduğu anlamına geliyor” dedi.
İrlanda Başbakanı Harris: Filistin'i tanıyoruz
Norveç’in ardından, İrlanda Başbakanı Simon Harris de ülkesinin Filistin devletini tanıyacağını duyurdu.
Başbakan Harris, Filistin halkının özgürce yaşama arzusunu tanıyan bugünkü duyurunun güçlü bir siyasi ve sembolik değere sahip olduğunu söyledi.
İrlanda başbakanı diğer ülkelerin de “önümüzdeki haftalarda” bir Filistin devletini tanıma konusunda Norveç, İspanya ve İrlanda'ya katılacağını düşündüğünü söyledi.
İspanya: 28 Mayıs'ta Filistin'i tanıyoruz
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de ülkesinin 28 Mayıs'ta bir Filistin devletini tanıyacağını söyledi.
2018'den bu yana İspanya'nın Sosyalist lideri olan Sanchez, açıklamayı ülke parlamentosuna yaptı.
Sanchez, Filistin devletinin tanınması ve Gazze'de olası bir ateşkes için destek toplamak amacıyla aylardır Avrupa ve Orta Doğu ülkelerini geziyor.
Bu ayın başlarında İspanya Dışişleri Bakanı Jose Albares, hükümetinin bir Filistin devletini tanıma niyetini ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'e bildirdiğini söyledi.
Dünya Bankası'nın 2011 yılında bir Filistin'in devlet olarak işlev görebilmesi için temel kriterleri yerine getirdiğini ve halka önemli hizmetler sunmak üzere ulusal kurumların oluşturulduğunu tespit ettiği belirtilmişti.
İsrail, büyükelçilerini geri çağırdı
İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, Norveç'in bir Filistin devletini tanıyacağını açıklaması ve İrlanda'nın da aynı şeyi yapmasının beklenmesi üzerine İrlanda ve Norveç büyükelçilerine derhal İsrail'e dönmeleri talimatını verdi.
Katz, “İrlanda ve Norveç bugün Filistinlilere ve tüm dünyaya bir mesaj gönderme niyetinde: terörizm bedelini öder,” dedi.
Dışişleri Bakanı, bu tanımanın Gazze'de tutulan İsrailli rehinelerin iadesine yönelik çabaları engelleyebileceğini ve “Hamas ve İran'ın cihatçılarını ödüllendirerek” ateşkes ihtimalini azaltacağını ifade etti.
Katz, ayrıca benzer bir tutum sergilemesi halinde İsrail'in İspanya Büyükelçisini geri çağırmakla tehdit etti.
Abbas: Diğer ülkeler de tanımalı
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas Norveç'in Filistin devletini tanımasını memnuniyetle karşıladı.
Diğer ülkeleri de bunu takip etmeye çağıran Abbas, Norveç'in açıkladığı kararın “Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkını” güvence altına alacağını ve İsrail ile iki devletli bir çözüme ulaşma çabalarını destekleyeceğini söyledi.
Türkiye'den Filistin açıklaması
Dışişleri Bakanlığı, "İspanya, İrlanda ve Norveç’in, Filistin Devleti’ni tanıyacaklarını açıklamalarından büyük memnuniyet duyuyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Filistin'in tanınmasının uluslararası hukukun, adaletin ve vicdanın gereği olduğunun altı çizilen açıklamada, "İşgal altındaki Filistin halkının gasbedilen haklarının geri alınması ve Filistin'in uluslararası camiada hak ettiği statüye kavuşabilmesi bakımından son derece önemli bir adımdır. Türkiye olarak, daha fazla ülkenin Filistin'i tanıması yönünde çaba harcamayı sürdüreceğiz." ifadelerine yer verildi.