VİYANA - SNmedia.at/ Avrupa Romatoloji Kongresi (EULAR) 12-15 Haziran tarihlerinde Viyana’da düzenlendi ve burada organoidlerin hastalıkların anlaşılmasına ve tedavi testlerine katkıda bulunabileceği vurgulandı.
Almanya'daki Aachen Üniversitesi'nden Böbrek ve Hipertansiyon Hastalıkları Kliniği Başkanı Rafael Kramann, kronik böbrek hastalıklarına yönelik artan ihtiyaca dikkat çekti. 2040 yılına kadar bu hastalıkların, en yaygın ölüm nedenleri arasında 16. sıradan daha üst sıralara çıkması bekleniyor. Kramann, böbreklerin filtre fonksiyonlarının bozulması sonucu diyaliz veya organ nakli gibi zorunlu tedavilere ihtiyaç duyulacağını belirtti. Ancak laboratuvar ortamında üretilecek immünolojik olarak uyumlu organlar, bu alanda büyük bir atılımı temsil edebilir.
Organoidlerin Yapısı ve Kullanım Alanları
Organoidler, birkaç milimetre büyüklüğünde, çeşitli hücre türlerinden oluşan ve üç boyutlu bir yapı alan hücre kültürleridir. Bu yapılar, pluripotent kök hücrelerden türetilebilir ve belirli büyüme faktörleri ile uygun kültür koşullarına bağlı olarak geliştirilir. Organoidler, uzun süre hayati fonksiyonlarını koruyabilir ve böbrek, kalp, akciğer, beyin gibi organların işleyişini taklit edebilir. Kramann, mini böbrekler üzerinde çalışmalar yürütüldüğünü belirterek, bu organoidlerin 17 farklı hücre tipinden oluştuğunu, ancak insan böbreğinin 55 farklı hücre tipine sahip olduğunu ifade etti.
Bilimsel İlerlemenin Mevcut ve Gelecek Kullanımları
Laboratuvar ortamında gerçek bir böbrek üretimi hala uzak bir hedef olsa da, organoidler hastalıkların nedenlerini ve gelişimini anlamada önemli bir rol oynuyor. Örneğin, böbrek organoidleri ani oksijen eksikliği gibi durumların etkilerini incelemek için kullanılabiliyor. Bu tür çalışmalar, kronik böbrek hastalığı gibi durumların moleküler düzeyde anlaşılmasına katkı sağlıyor.
Polikistik Böbrek Hastalığı
Polikistik böbrek hastalığı gibi genetik hastalıklar, organoidler kullanılarak daha iyi anlaşılabiliyor. Bu hastalığın tedavisinde, organoidler yüksek verimli taramalarla potansiyel olarak etkili ilaçların test edilmesine olanak tanıyor. Bern Üniversitesi'nden biyomedikal mühendisliği profesörü Olivier Guenat'ın açıkladığı gibi, "çip üzerindeki organlar" da bu alanda benzer bir prensipte çalışıyor. 3D hücre kültürlerine sahip çipler, kontrollü koşullar altında doku veya organ parçalarını taklit edebiliyor.
Romatizmal Hastalıklar
Organoidler, kronik otoimmün reaksiyonlara dayanan romatizmal hastalıkların araştırılmasında da önemli bir rol oynuyor. Paris’ten Loic Meudec ve ekibi, Sjögren sendromu gibi nadir hastalıkları araştırmak için insan tükürük bezinin 3 boyutlu hücre kültürlerini oluşturdu. Bu çalışmalar, hastalığa özgü bağışıklık habercilerinin anlaşılmasına ve potansiyel tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine katkı sağlıyor.
Foto: Imago / Zoonar.com/yuri Arcurs Peopleimages.com