AVUSTURYA

Üçlü Koalisyonun Bütçe Planı Gerçekçi mi?

Avusturya'da ÖVP, SPÖ ve NEOS tarafından oluşturulan üçlü koalisyonun bütçesi kısıtlı imkanlarla şekillendi. 2025'te 6,3 milyar avro, 2026'da ise 8,7 milyar avro tasarruf edilmesi hedefleniyor. Avusturya Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü (WIFO) uzmanlarından Margit Schratzenstaller, sunulan bütçe planlarını "gerçekçi bir program" olarak nitelendirirken, bazı bakanlık harcamalarına dair belirsizliklerin devam ettiğini belirtti.

VİYANA - SNmedia.at/Schratzenstaller, bütçe planlarının hem zorunlulukları hem de ekonomik yatırımları içeren bir kombinasyon olduğunu ifade etti. Hükümet, AB açığı prosedürüne girmemek adına önlemler almaya çalışıyor. Ancak WIFO uzmanına göre, bu hedefin gerçekleşmesi tamamen ekonomik büyüme hızına bağlı.

Bu yılki ekonomik öngörüler dikkate alındığında, üçlü koalisyonun tasarruf planlarının AB açığı prosedürünü önlemek için yeterli olabileceği belirtiliyor. Ancak ekonomik koşullar kötüleşirse, ek tasarruf önlemlerinin ekonomiyi daha da yavaşlatacağı öngörülüyor.

İklim Primi ve Eğitim İzinleri Kaldırıldı

2025-2026 dönemi için hazırlanan çift yıllık bütçede, bazı harcama kalemleri tamamen kaldırıldı. 2022 yılında CO2 vergisi karşılığında başlatılan iklim primi uygulaması sona erdi. Bu önlemle, yaklaşık 2 milyar avroluk bir tasarruf sağlanması bekleniyor. Ancak 2026'dan itibaren işe gidip gelenler için vergi indirimleriyle kısmi bir telafi sağlanacağı belirtiliyor.

Eğitim izni uygulaması da kaldırıldı. 2026'dan itibaren yerine daha sınırlı bir model getirilecek. Yeni düzenleme ile eğitim izni artık ebeveyn izniyle birleştirilemeyecek ve işveren katkısı artırılacak.

Bakanlık Harcamalarında Belirsizlik

Koalisyon, bakanlıkların bütçe konsolidasyonuna katkı sağlamasını öngörüyor. Yönetim harcamalarında tasarruf, finansman sisteminin revizyonu ve idari süreçlerin verimli hale getirilmesi gibi önlemler alınacak. Bu adımlarla yaklaşık 1 milyar avro tasarruf sağlanması hedefleniyor.

Ancak uzmanlar, hangi alanlarda tasarruf yapılacağına dair net bir yol haritası bulunmadığını belirtiyor. Bu amaçla, hükümet bir "finansman görev gücü" oluşturmayı planlıyor.

Banka Vergileri Artıyor, Miras Vergisi Gündemde Değil

SPÖ’nün talebi üzerine banka istikrar vergisinde artışa gidildi. Banka katkıları, 2025 ve 2026’da bütçeye 500 milyon avro, sonraki yıllarda ise 200 milyon avro katkı sağlayacak. Ayrıca yerli enerji şirketlerine uygulanan Aşırı Kazanç Vergisi uzatıldı. Ancak SPÖ’nün temel taleplerinden biri olan miras vergisi konusunda herhangi bir düzenleme yapılmadı.

Federal harçlar da gözden geçirilecek. Pasaport, ehliyet ve araç tescil ücretlerine yüzde 44 oranında zam yapılması bekleniyor.

Vergi Düzenlemeleri ve Çalışanlara Avantajlar

Vergi sisteminde bazı düzenlemeler yapılarak çalışanlar için kolaylıklar sağlanacak. Ücret ve gelir vergisi oranları belirli dilimlerde güncellenirken, yüksek gelir grubuna yönelik yüzde 55’lik vergi oranı dört yıl daha uzatılacak.

Ayrıca, vakıf vergileri, büyük gayrimenkul işlemlerinden doğan emlak transfer vergisi ve imar değişikliklerinden elde edilen kazançlar vergilendirilecek. Fotovoltaik sistemlerdeki KDV muafiyeti kaldırılırken, elektrikli araçlar için motor sigorta vergisi getirilecek.

Çalışanlar için fazla mesai ve ikramiyelerde vergi muafiyetleri sağlanacak. Kadınlara yönelik hijyen ürünlerindeki KDV tamamen kaldırılacak. Doğum kontrol hapları da KDV’den muaf tutulacak.

Şirketler İçin Vergi Teşvikleri

Üçlü koalisyon, küçük işletmeler ve serbest meslek sahipleri için vergi indirimleri sunmayı planlıyor. Şirket araçları için vergi amortisman sınırı artırılacak ve küçük kamyonetler ÖTV’den muaf tutulacak.

Tüccar ve serbest meslek sahiplerine yönelik vergi avantajları da getirilecek. Noel ve bayram ikramiyelerinde vergi muafiyeti sağlanarak çalışanlara ek destek sunulacak.

İşgücü Maliyetlerinde Düşüş Ekonomik Duruma Bağlı Olacak

ÖVP ve NEOS’un uzun süredir talep ettiği işgücü maliyetlerinin düşürülmesi planlanıyor. Ancak bu adımın ekonomik ve bütçesel duruma göre uygulanacağı belirtiliyor. Aile Yükü Eşitleme Fonu (FLAF) katkılarının azaltılması ve sosyal yardımların doğrudan bütçeden karşılanması öngörülüyor.

Foto: ORF/Viviane Koth