Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin dışişleri bakanları, yaz tatili arasından sonra ilk defa bugün bir araya geldi.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell başkanlığında toplanan bakanlar, Ukrayna, Gazze, Venezuela gibi gündemdeki dış politika konularını ele alacak.
Bu yılkı toplantıya beş yılın aranın ardından Türkiye de davet edildi.
Ankara'yı Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil ediyor.
Diplomatik kaynaklar, bu daveti AB-Türkiye ilişkilerinin yeniden canlandırılmasına ilişkin çağrılara yönelik bir diyalog arayışı olarak değerlendiriyor.
Borrell toplantı öncesi, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile ortak basın açıklaması düzenledi.
Borrell, AB'nin Rusya'ya yönelik yaptırımları çerçevesinde dondurulan Rus varlıklarından 1,4 milyar euro'nun Ukrayna'ya ve Kiev'i askeri açıdan destekleyen ülkelere gönderildiğini duyurdu.
Ukrayna'nın savunma kapasitesini artırması için bu tür doğrudan bir adımın ilk kez atıldığına işaret etti ve Kiev'e hava savunma ekipmanı sağlamanın öncelik olmaya devam ettiğini söyledi.
Kuleba'nın Batılı ülkelerin silahlarının Rusya içerisindeki meşru hedeflere yönelik kullanımına izin verilmesi talebini dile getireceğini vurgulayan Borrell, bu kısıtlamaların kalkması gerektiğini de ifade etti.
"YUNANİSTAN TÜRKİYE'NİN AB'DE İLERLEYİŞİNDEN YANA"
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Belçika'da temaslarına başladı.
Fidan, ilk olarak Yunanistan Dışişleri Bakanı Giorgos Yerapetritis ile görüştü.
Yerapetritis, bir Türk Dışişleri Bakanı'nın beş yıl aradan sonra bu toplantıya katılmasının kritik öneme sahip olduğunu belirtti.
Toplantının Türkiye-Avrupa ilişkilerini konuşmak için bir fırsat olacağını vurgulayan Yerapetritis, "Yunanistan temelde Türkiye'nin Avrupa ilerleyişinden yanadır" diye konuştu.
Yunan bakan, Birleşmiş Milletler (BM) inisiyatifi ile Kıbrıs meselesinin çözümü için müzakerelerin tekrar başlatılmasına yönelik çabaları da son derece önemli bulduğunu ifade etti.
Fidan ile bu konuları ikili görüşmede ele alacaklarını aktardı.
Hakan Fidan daha sonra İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares ile bir araya geldi.
FİDAN'IN GÜNDEMİ NE OLACAK?
Toplantıda, AB’nin ilişkilerin güçlendirilmesi için somut adımlar atması gerektiğine yönelik beklenti, muhataplara iletilecek.
Bu çerçevede, Gümrük Birliği ve vize süreçlerinde yaşanan sorunlar masada olacak.
Türkiye’nin Kıbrıs konusundaki net tutumunun da bir kez daha ortaya konulması bekleniyor.
Ayrıca Fidan’ın, Brüksel’de Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Yerapetritis, İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, Belçika Dışişleri Bakanı Hadja Lahbib ve Slovakya Dış ve Avrupa İşleri Bakanlığı Devlet Bakanı Marek Estok ile ikili görüşmeler gerçekleştirmesi öngörülüyor.
"AB'NİN DİYALOG ARAYIŞI"
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli davete ilişkin yaptığı açıklamada, bunu AB'nin bir "diyalog arayışı" olarak değerlendirildiğini söylemişti.
Keçeli, "Bu adımın ilişkilerimizi çıkmaza sokan 15 Temmuz 2019 tarihli AB Dış İlişkiler Konseyi kararlarının önümüzdeki dönemde tadil edilmesine zemin hazırlamasını umuyoruz. Bu davet, bölgesel ve küresel sınamalar karşısında Türkiye ve AB arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi gerekliliğinin AB tarafından anlaşıldığına da işarettir" ifadelerini kullanmıştı.
MACARİSTAN'DA DEĞİL BELÇİKA'DA
Toplantı, AB dönem başkanı Macaristan'ınyerine Belçika'da gerçekleşecek.
Başta Budapeşte'de yapılması planlanan toplantı, 1 Temmuz'da dönem başkanlığını üstlenen Macaristan ile AB yönetimi arasında yaşanan gerginlik nedeniyle Brüksel'e alındı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın, Moskova'yı ziyaret ederek Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesine yönelik tepkiler nedeniye toplantının yerini değiştirmişti.
Ziyaret, AB yönetiminden Orban'ın Birliği temsil etme yetkisinin olmadığı, ziyaretin AB dış politikası ile uyumsuz olduğu gibi nedenlerle sert biçimde eleştirilmişti.
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto'nun toplantıya katılıp katılmayacağı henüz bilinmiyor. Ancak Borrell'in her üye ülkenin ilgili bakanını toplantıya davet ettiği öğrenildi.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI
Gündemdeki ana iki konuyu Ukrayna ve Ortadoğu'daki son durum oluşturacak.
Toplantı Ukrayna oturumuyla başlayacak, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba da konuşma yapacak.
Bu oturumda bakanlar, Rusya'nın Ukrayna'nın özellikle enerji hatlarına saldırıları bağlamında kışa hazırlık için ülkenin nasıl destekleneceğini, haziranda İsviçre'de yapılan uluslararası barış konferansı çerçevesinde çabaların devam ettirilmesini, Rusya üzerindeki baskının artırılması ve yaptırımlar dahilinde dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilen gelirlerin Ukrayna için kullanılmasını kolaylaştırılmasını ele alacak.
AB'nin "Ukrayna Yardım Fonu" isimli yeni mali aracı da dahil olmak üzere Ukrayna'ya askeri yardımların artırılması da görüşülecek.
GAZZE ATEŞKES MÜZAKERELERİ
Ortadoğu oturumu genel hatlarıyla Gazze ve Batı Şeria'daki durumun tartışılmasını ve çatışmayı azaltmanın yollarını aramayı içerecek.
İsrail ile Hamas arasında esir takası ve Gazze'deki ateşkes çabaları için devam eden müzakereler ele alınacak, durumun Lübnan'daki yansımaları ve bu ülkeyi destekleme ihtiyacı görüşülecek.
Borrell'in daha önceki açıklamalarında değindiği, Batı Şeria'da İsrailli yerleşimci şiddetiyle ilgili İsrail hükümeti mensuplarını kapsayacak bir yaptırımı bakanların gündemine getirmesi bekleniyor.
Ayrıca AB'nin Filistin Yönetimi'ne, ekonomisini yeniden yapılandırması ve mali sürdürülebilirliğe destek olmak için geçen ay açıkladığı 400 milyon avroluk mali desteğin sağlanmasına ilişkin detaylar da ele alınacak