VİYANA/SNmedia.at/ 12-16 Eylül tarihleri arasında Orta Avrupa, kayıtların tutulmaya başladığından bu yana görülmemiş miktarda yağış aldı. Bu şiddetli yağışlar sonucunda en az 24 kişi hayatını kaybederken, binlerce insan evlerinden tahliye edilmek zorunda kaldı. Altyapı büyük zarar gördü; köprüler, ulaşım ağları ve enerji santralleri hasar aldı. Almanya, Avusturya ve Romanya gibi geniş bir coğrafyayı etkileyen bu yağışlar, 1997 ve 2002 yıllarındaki büyük sellerden bile daha geniş bir bölgeyi etkisi altına aldı.
Küresel Isınma Aşırı Hava Olaylarını Tetikliyor
Uzmanlar arasında, küresel ısınmanın bu tür aşırı hava olaylarını artırdığı konusunda geniş bir fikir birliği bulunuyor. "Dünya Hava Durumu İlişkilendirmesi" grubunun araştırmacıları, Avusturya dahil çeşitli ülkelerden alınan verileri kullanarak aşırı yağışların nedenlerini inceledi. Scientific Reports dergisinde yayınlanan araştırma, iklim değişikliğinin bu tür olaylar üzerindeki belirgin etkisini gözler önüne serdi.
Isınma ile Aşırı Hava Olaylarının Yoğunluğu ve Sıklığı Artıyor
Çalışmada, dünyamızın ortalama 1,3°C ısındığı mevcut durumun, küresel ısınma olmasaydı nasıl bir dünya olacağıyla karşılaştırıldığı bir model kullanıldı. Sonuçlar, atmosferin daha sıcak olduğu zaman daha fazla nem tutabildiğini gösteriyor. Bu durum, aşırı yağışların hem sıklığını hem de yoğunluğunu artırıyor.
İnsan Kaynaklı İklim Değişikliği Olasılıkları Artırıyor
Imperial College London'dan Joyce Kimutai ve ekibine göre, insan kaynaklı iklim değişikliği bu tür aşırı dört günlük yağış olaylarının gerçekleşme olasılığını iki katına çıkardı. Ayrıca, yoğun yağışların şiddeti de yüzde 7 ila 20 oranında arttı.
Avusturya'da Yağışların Artışı
GeoSphere Avusturya'dan Klaus Haslinger, Avusturya'daki Aşağı Avusturya ve Viyana'da son yıllarda gözlemlenen beş günlük yağış toplamında yüzde 20'lik bir artışın yaşandığını belirtiyor. Bu, 1961'den bu yana kaydedilen en büyük artışlardan biri olarak dikkat çekiyor.
Nadir Hava Koşulları Aşırı Yağışları Tetikledi
Aşırı yağışların arkasındaki ana nedenlerden biri, Vb hava durumu sistemi olarak bilinen bir hava olayı. Alpler üzerindeki soğuk hava kütlesi ile Güney Avrupa'dan gelen sıcak havanın çarpışması bu durumu tetikliyor. Bu tür nadir hava olayları, yoğun yağışlara yol açıyor ancak çalışmaya göre küresel ısınmayla birlikte bu olayların sıklığı artmadı.
Koruyucu Önlemler Hayat Kurtarıyor
Araştırmalar, küresel ısınma seviyesinin sanayi öncesi dönemin 2°C üzerine çıkması durumunda aşırı yağış olaylarının daha da artacağını gösteriyor. Bu tür olayların yoğunluğu yüzde 5 daha artarken, olasılıklarının da yüzde 50 oranında yükselmesi bekleniyor. Joyce Kimutai, "Fosil yakıtların yerini yenilenebilir enerji alana kadar bu tür aşırı hava olayları artmaya devam edecek" diye uyarıyor.
Koruyucu Önlemlerle Kaybın Azaltılması Mümkün
Son çalışmalara göre, koruyucu önlemler bu tür aşırı olayların etkilerini azaltmada önemli bir rol oynuyor. 2002 yılında yaşanan sel felaketinde 232 kişi hayatını kaybederken, bu yıl aynı bölgede bu sayı 24'te kaldı. Ancak uzmanlar, bu sayının bile iklim koruma ve uyum önlemlerinin daha da güçlendirilmesi gerektiğinin bir göstergesi olduğunu vurguluyor.
Foto: DPA Images | Christoph Reichwein