AVRUPA

BM Kadın Birimi: Kadın Haklarında Küresel Gerileme Yaşanıyor

Dünya genelinde kadın ve kız çocuklarının haklarında önemli ilerlemeler kaydedilmiş olsa da, bu gelişmelerin kalıcılığı garanti değil. BM Kadın Birimi Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktörü Belen Sanz, cinsiyet eşitliğinin bugün tarihin hiçbir döneminde olmadığı kadar ilerlediğini, ancak sürekli çaba olmadan bu kazanımların hızla tersine dönebileceğini vurguladı.

VİYANA - SNmedia.at/BM Kadın Birimi tarafından yayımlanan "Kadın Haklarının Gözden Geçirilmesi: Pekin'den 30 Yıl Sonra" raporuna göre, son otuz yılda kız çocuklarının eğitimi eşitlenirken, anne ölümleri üçte bir oranında azaldı ve kadınların parlamentolardaki temsili iki katına çıktı. Ancak, 2024 yılı itibarıyla her dört ülkeden biri kadın hakları konusunda geri adım attı. Gürcistan gibi ülkelerde kadınlara yönelik parlamentoda cinsiyet kotasının kaldırılması, bu gerilemenin somut örnekleri arasında yer alıyor.

Kadınlara Yönelik Şiddet ve İş Gücündeki Eşitsizlik Devam Ediyor

Avrupa Birliği genelinde yaklaşık 50 milyon kadın hâlâ evde, iş yerinde ve toplum içinde cinsel ve fiziksel şiddete maruz kalıyor. 2014-2024 yılları arasında, cinsiyete dayalı şiddete maruz kalan kadınların oranı neredeyse değişmedi. İş gücü piyasasında ise kadınlar erkeklere kıyasla ciddi bir uçurumla karşı karşıya. Erkeklerin %69’u istihdam edilirken, kadınların yalnızca %44’ü iş gücüne katılabiliyor.

Kadınlar Ücretsiz İş Yükünü Taşıyor

Kadınlar, erkeklere kıyasla dünya genelinde 2,5 kat daha fazla ücretsiz bakım işiyle meşgul oluyor. Avrupa ve Orta Asya’da bu fark daha da derinleşerek kadınların ücretsiz bakım ve ev işlerinde erkeklerden 3,4 kat daha fazla çalışmasına neden oluyor. Sanz, bu durumun kadınların ekonomik bağımsızlığını olumsuz etkilediğini ve toplumsal cinsiyet eşitliği için büyük bir engel oluşturduğunu belirtti.

Kadın Hakları İçin Tehditler Artıyor

BM Kadın Birimi'nin tahminlerine göre, bugün doğan bir kız çocuğunun dünya genelinde kadınların erkekler kadar parlamentoda temsil edilmesi için 40 yaşına kadar beklemesi gerekecek. Çocuk yaşta evliliklerin tamamen sona ermesi 68 yıl, aşırı yoksulluğun ortadan kalkması ise 137 yıl alacak. Son yıllarda COVID-19, iklim krizleri ve küresel ekonomik dalgalanmalar, kadın hakları alanında geri adım atılmasına neden oldu.

Aşırı Sağ ve Anti-Feminist Hareketlerin Etkisi

Sanz, aşırı sağ ve anti-feminist hareketlerin yükselişiyle birlikte toplumsal cinsiyet eşitliğine karşı yanlış anlatıların yaygınlaştığını ve bu durumun kadın hakları konusunda ilerlemeyi doğrudan hedef aldığını belirtti. "Başka bir gerilemeyi göze alamayız. Kadınlar ve kız çocukları bekleyemez, birlikte bir çözüm bulmalıyız" dedi.

Kadın Haklarına Yatırım Geleceğe Yapılan Bir Yatırımdır

BM Kadın Birimi, toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik yatırımların toplum için uzun vadeli yüksek getirisi olduğunu savunuyor. Ancak, son yıllarda ABD fonlarının ve dış yardımlarının kesilmesi, BM Kadın Birimi'nin çalışmalarını olumsuz etkiliyor. Ukrayna, Sırbistan, Tacikistan ve Gürcistan gibi ülkelerde kadın hakları projeleri bu yardımlarla destekleniyordu. Yardımların kesilmesi, Ukrayna’da en az 4.500 kadını doğrudan, ülke genelinde ise yaklaşık 12.000 kişiyi dolaylı olarak etkileyecek.

Kadın Hakları İçin Küresel Harekete Geçme Zamanı

BM Kadın Birimi, dünya genelinde kadın ve kız çocuklarının haklarını korumak için küresel bir dayanışma çağrısında bulunuyor. "Bu bir masraf değil, aksine kadınların ve toplumlarının gelişmesini sağlayan yüksek getirili bir yatırımdır" diyen Sanz, üye devletlerin kadın hakları konusundaki sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğini vurguladı. 2025’in kadın hakları için bir dönüm noktası olacağını belirten Sanz, güçlü politikalar ve yeterli kaynaklarla ilerlemenin sağlanabileceğini ifade etti.

Foto: AP