VİYANA - SNmedia.at/Lieferando’nun bu model değişikliğine gitmesinin temel nedeni, rakip firmaların işe alım yapmaması olarak açıklandı. Foodora ve Wolt gibi rakip şirketler yalnızca serbest çalışanlarla çalışıyor. Lieferando, 16 Nisan ile 30 Haziran tarihleri arasında, yeni serbest çalışan kuryelere her başarılı sipariş için fazladan iki avro ödeme yapacak.
"Kendi Programınızı Belirleyin" Mesajı
Şirketin yeni reklamlarında, "Hızlı şekilde ekstra kazanç sağlayın ve teslimatı yaşam tarzınıza uyarlayın" gibi ifadeler öne çıkıyor. Ayrıca, "Kendi programınızı oluşturun ve haftalık müsaitlik durumunuzu belirleyin" çağrıları da dikkat çekiyor.
Gelir Teslimat Sayısına Bağlı
Reklamlarda sabit bir ödeme tutarından bahsedilmiyor. Ne kadar kazanılacağı tamamen alınan teslimat sayısına bağlı. Sloganlarda ise "Kendi şartlarınıza göre ödeme alın" vurgusu yapılıyor. Ancak sendikalar, serbest çalışmanın istihdamlı çalışmaya kıyasla daha az hak sunduğuna dikkat çekiyor.
İşe Başlamak İçin Gerekli Şartlar
Lieferando, kurye olarak çalışmak isteyenlerin bir bisiklete, veri planı olan bir akıllı telefona sahip olmasını ve 18 yaşını doldurmuş olmasını şart koşuyor. Ayrıca açık havada çalışmaya istekli olunması bekleniyor. Şirket ayrıca, kurye ekipmanının güvenlik standartlarına uygun olması gerektiğini belirtiyor.
İşten Çıkarılanlar İçin Sosyal Plan Görüşmeleri Sürüyor
İşten çıkarılan çalışanlar için İŞKUR üzerinden yapılan başvurular doğrultusunda sosyal plan görüşmeleri devam ediyor. Ancak serbest çalışmaya geçenler için, geleneksel iş sözleşmesine bağlı haklar geçerli olmayacak.
Sendikalardan Sahte Serbest Çalışma Eleştirisi
Avusturya Sendikalar Birliği Başkanı Wolfgang Katzian, Lieferando’nun çalışanlarını serbest çalışmaya yönlendirmesini sert bir dille eleştirdi. Katzian, çalışanların elde ettikleri toplu sözleşme haklarından bu şekilde mahrum bırakıldıklarını belirtti. Serbest çalışma modelinde asgari ücret, ücretli hastalık izni, yıllık izin ve işten çıkarılma koruması gibi hakların bulunmadığını hatırlattı.
Toplu Sözleşmenin Sağladığı Haklar
2020 yılından itibaren Avusturya’da bisikletli kuryeler için geçerli bir toplu sözleşme mevcut. Bu sözleşme çok yüksek ücretler sağlamasa da temel çalışan haklarını güvence altına alıyor. 2023 yılında tam zamanlı bisikletli kuryelerin aylık brüt maaşı 1.730 avro (net 1.440 avro) olarak belirlenmişti. Bu rakam, 2023'te belirlenen yoksulluk sınırının altında kalıyor.
AB’den Yeni Düzenleme: Serbest Çalışmanın Kanıtlanması Gerekecek
Platform işçiliğinde kötüye kullanımları önlemek için Avrupa Birliği, 2024 yılında yeni bir Direktif kabul etti. Buna göre, platformların işçilerin gerçekten bağımsız çalıştığını ispatlaması gerekecek. Katzian, bu değişikliğin sendikaların uzun süredir talep ettiği bir adım olduğunu ifade etti.
Hızlı Uygulama Çağrısı
AB ülkeleri, bu yeni düzenlemeyi 2026 yılı sonuna kadar uygulamaya koymak zorunda. Ancak Avusturya’da sendikalar ve Sosyal İşler Bakanı Korinna Schumann, değişikliklerin daha hızlı hayata geçirilmesi gerektiğini savunuyor. 1 Nisan'da yapılan büyük gösteride de hükümetten acil adım atılması talep edilmişti.
