DÜNYA

Paşinyan’ın ‘Soykırım’ Açıklamaları Ermenistan’da Tartışma Yarattı

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın 25 Ocak’ta İsviçre’de yaptığı konuşma ülkede geniş çaplı tartışmalara neden oldu. Paşinyan, Zürih’te Ermeni toplumu temsilcileriyle bir araya geldiği toplantıda 1915 olaylarına dair yeni bir bakış açısı gerektiğini vurguladı.

VİYANA - SNmedia.at/Toplantıda Paşinyan, “Ermeni Soykırımı tarihini yeniden incelemeli, ne olduğunu, neden olduğunu ve kimin gözünden değerlendirdiğimizi anlamalıyız” ifadelerini kullandı. Ermeni basınına yansıyan açıklamalarında, “1939’da Ermeni Soykırımı konusu gündemde yokken 1950’lerde nasıl ortaya çıktı?” sorusunu yöneltti.

Başbakan ayrıca, tarihin ve kimliğin anlaşılmasının önemli olduğunu vurgulayarak, bu konuların daha derinlemesine ele alınması gerektiğini belirtti.

1915 Olayları ve Farklı Görüşler
Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde, 1915’te yaşanan olaylar sonucunda yüz binlerce Ermeni’nin hayatını kaybettiği düşünülüyor. Ermenistan, ABD ve Fransa gibi ülkeler bu olayları "soykırım" olarak kabul ederken, Türkiye ise olayları “büyük acılar” olarak tanımlıyor ve bunun bir soykırım olmadığını savunuyor. Türkiye ayrıca, aynı dönemde Müslüman Osmanlı halkının da öldüğünü ve “soykırım” kavramının o yıllarda henüz var olmadığını vurguluyor.

Paşinyan’a Gelen Tepkiler
Başbakan’ın açıklamaları Ermenistan’da farklı kesimlerden tepkiler aldı. İktidardaki Sivil Sözleşme Partisi milletvekillerinden Arsen Torosyan, Paşinyan’ın "soykırımı reddetmediğini" belirtirken, partiden Vahagn Aleksanyan da başbakanın, 1915 olaylarının farklı kesimler tarafından nasıl kullanıldığının anlaşılması gerektiğine dikkat çektiğini ifade etti.

Ancak eski başbakanlardan Vardan Oskanyan, Paşinyan’ın sözlerini “affedilemez bir ihanet” olarak nitelendirdi. Ermeni Devrimci Federasyonu (Taşnaksutyun) da Başbakan’ı, “Soykırım kurbanlarının anısına hakaret etmekle” suçladı.

Uluslararası ve Siyasi Yankılar
HayaKve girişiminin kurucularından Avetik Chalabyan, Ermenistan hükümetinin Türkiye’ye karşı yeni bir taviz verdiğini ve Ermeni Soykırımı’nın uluslararası alanda tanınması için yapılan girişimlerden vazgeçtiğini savundu.

Rusya Ermenileri Birliği ise Paşinyan’ı “tarihi gerçekleri çarpıtmakla” suçlarken, Ermeni Kilisesi de 1921’den beri 1915 olaylarını “soykırım” olarak andıklarını ve bu tanımın benzer trajedilerin önüne geçmek için hayati olduğunu belirtti.

Ermenistan-Türkiye İlişkilerinde Yeni Dönem
Türkiye, 1993’te Dağlık Karabağ’ın işgalinin ardından Ermenistan ile diplomatik ilişkileri kesmişti. Ancak Azerbaycan’ın bölgeyi geri alması sonrası taraflar arasında normalleşme süreci başladı. Bu çerçevede Türkiye ve Ermenistan, ilişkileri geliştirmek için özel temsilciler atadı ve görüşmeler sürüyor. Son olarak 30 Temmuz 2024’te, Türkiye ve Ermenistan temsilcileri Alican-Margara sınır kapısında bir araya geldi.